Toplumcu–gerçekçi yaklaşımdan imgeci söyleme; gerçeklerden gerçeküstücülüğe; yapı-bozuculuktan post-modernizme kadar, önemli felsefî ve edebî kuramlar, Süreya’nın şiirlerinde yaşama alanı bulmuştur. Bu tespitlerin Süreya’nın şiirini anlamada zorlaştırıcı unsurlar olarak karşımıza çıktığını söyleyebilirim.

Şiir çevirisi konusunda da ciddi çalışmaları bulunan Cemal Süreya, geniş Fransızca bilgisi ve kültürü ile kaynak ve hedef dilde modern şiirin edebî ve teorik yansımalarını yakından inceleme fırsatı elde etmiştir. Kazanım ve tecrübelerini şiirlerine, şiirinin dokusundaki erotik ve pornografik noktalara, “İlahi yasaklar karşısında kendini özgür duyumsama” sayılabilecek uygulamalarla aktarmıştır. Zaman zaman bilinç katmanından bilinçaltına inerek, şiir evreninin anlam ve imge potansiyelini artırmıştır. Onun imgelerine, şiirindeki iki konuya, erotizm ve pornografiye okurun rahatça sızamayacağı bir kapı aralama olarak bakılabileceğini söyleyebilirim. Okur onu, sanki şiirine hâkim olan bu iki noktayı yakalayabilmek için okumaktadır.